Üçüncü Kılıç

Sakarya Savaşı'nın kazanılmasının ardından 1922 yılının Ocak ayında Ankara'da Mustafa Kemal Paşa'yı ziyarete gelen Buhara Halk Cumhuriyeti (1920 - 1925) heyeti çeşitli hediyeler ile birlikte yenilmez Türk başbuğu Timur'un hazinesi içinden seçilmiş bir Kur'an ve üç kılıç da getirmişlerdi. Kılıçlar o dönem Buhara'da bulunan Enver Paşa tarafından bizzat seçilip gönderilmişti. Kur'an Türk milletine, kılıçlardan ilki Başkomutan Mustafa Kemal Paşa'ya, ikincisi Batı Cephesi Komutanı İsmet Paşa'ya hediye edildi. Heyet Mustafa Kemal Paşa'dan özel bir ricada bulunudu ve üçüncü kılıcın İzmir'e ilk girecek Türk askerine hediye edilmesini istedi. Mustafa Kemal Paşa, bu ziyaretten duyduğu memnuniyeti şu şekilde ifade ediyordu:

“Bu emanetleri elinizden alırken kalbim heyecan ile doldu. Halkımız ve ordumuz, uzaklardaki kardaşlarımızdan gelen, cesaretlendiren ve kutlayan nişanelerinden şüphesiz çok duygulu ve mutlu olacaklardır. Dindaş ve karındaş Buhara halkının isteğini yerine getirerek bu kutsal kitabı millete, kıymetli kılıcı da İzmir fatihine teslim edeceğim. Allah’ın izni ile İnönü ve Sakarya zaferlerini kazanan millî ordumuz, İnşallah çok yakında bu kılıcı da kazanmış olacaktır.”
9 Eylül sabahı İzmir'e giren öncü birliklerin içinde Yüzbaşı Şerafettin Bey ve kıtası da vardı. İzmir içinde Yunanlılar'ın kurduğu pusularda yaralanan Yüzbaşı Şerafettin Bey buna rağmen yoluna devam etti. Hükümet Konağı'na ulaşıp orada asılı olan Yunan bayrağını indirdi ve yerine Türk bayrağını çekti. Böylelikle Buhara'dan gelen üçüncü kılıç da sahibini buldu. Kılıç, ordu kayıtlarına göre İzmir'e ilk giren Türk askeri olan Yüzbaşı Şerafettin Bey'e hediye edildi.

1402 yılında İzmir'i Saint Jean şovalyelerinden temizleyen Timur'un yenilgi yüzü görmeyen kılıçları, 9 Eylül 1922 günü bu sefer Mustafa Kemal Paşa'nın ve askerlerinin elinde yeni bir zafere, İzmir'in tekrar kurtuluşuna tanıklık ettiler...

-------

* Dönemin Buhara Halk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Osman Hoca (Kocaoğlu), artan Rus baskısı yüzünden ülkesini terk etmek zorunda kalmış ve 1923 yılında Türkiye'ye sığınmıştır. Prof. Dr. Timur Kocaoğlu'nun babası olan Osman Kocaoğlu 1968 yılında vefat etti. Mezarı Üsküdar'daki Özbekler Tekkesi'ndedir.
* Buhara Halk Cumhuriyeti Osman Hoca'nın ülkeden ayrılmasından sonra Rus yanlılarının kontrolüne girdi. 1925 yılında Moskova yönetimi Buhara Halk Cumhuriyeti'nin varlığına son verdi.
* 1920 -1922 yılları arasında Rusya üzerinden Türkiye'ye gelen para, silah ve cephanenin kaynağı da Buhara Cumhuriyeti'dir. Buhara hazinesindeki altınlardan 100 milyon rubleye karşılık gelen bölümü Türkiye'ye aktarılmak üzere Moskova'ya gönderilmiş, Moskova yönetimi bu paranın 80 milyon rublelik kısmını kendisine ayırmış, geri kalan miktarın bir kısmını nakit bir kısmını da silah ve cephane olarak Türkiye'ye göndermiştir.
* Bahsi geçen kılıçlar ile ilgili ayrıntılı bilgilere Prof. Dr. Kemal Arı'nın “Üçüncü Kılıç: Yüzbaşı Şerafettin ve İzmir'in Kurtuluşu” kitabından ulaşılabilir.