11-14. yüzyıllar arası Karadeniz'in kuzeyi, Doğu Avrupa ve Balkanlar'da hüküm sürmüş olan Kuman Türkleri sonraki dönemde bölgedeki diğer halklar arasında eridi, dillerini ve kültürlerini önemli ölçüde kaybettiler. Günümüzde Macaristan'da bulunan Küçük Kumanistan (Kiskunság) ve Büyük Kumanistan (Nagykunság) bölgeleri Kumanlar'dan günümüze kalan miraslardan (Kun Macarca'da Kuman demek). Kumanlar'dan kalan bir diğer önemli miras da İtalyanlar ve Almanlar tarafından 14. yy dolaylarında derlenmiş olan Codex Cumanicus (Kuman Kitabı) isimli eser. Bu eserde Kuman Türkleri'ne ait pek çok deyiş, bilmece, tekerleme, dua gibi şeyler derlenmiş. Aşağıdaki dua da bu kitapta yer alıyor.
Bizim atamız kim szing kökte
Szentlenszing szening adıng
Düs-szün szening könglügüng
Necsik-kim dzserde alaj kökte
Bizing ekmegimizni ber bizge büt-bütün künde
İlt bizing minimizni
Necsik-kim biz ijermiz bizge ötrü kelgenge
İltme bizni ol dzsamanga
Kutkar bizni ol dzsamannan
Szen barszing bu kücsli bu csin ijgi Tengri
------
Bizim atamız ki sensin gökte
Şenlensin senin adın
Hoş olsun senin gönlün
Nasıl ki yerde ve tüm gökte
Bizim ekmeğimizi ver bize bütün günler
İlet bizim aklımızı
Nasıl ki boyun eğeriz bize (emir) gelince
İletme bizi o yamana (kötülüğe)
Kurtar bizi o yamandan (kötülükten)
Sen varsın bu güçte, bu yücelikte Tanrı'm
 |
| Kuman Simgeleri |
 |
| 13. yüzyılda Kuman-Kıpçak Ülkesi |
